Na een heel lange wachttijd heb ik eindelijk de Optoma UHZ65 in actie kunnen zien in onze showroom! Optoma’s versie van DLP laser met 4K biedt een premium zwarte behuizing en Optoma’s beeldverwerkingsalgoritmes.
Bovenstaande plaatjes zijn alvast een sneakpeek uit mijn aankomende review (waarschijnlijk +/- een weekje). Ik kan alvast de volgende zaken verklappen:
Lichtopbrengst
Zoals de Acer VL7860 ook heeft: énorme lichtopbrengst! Op “Cinema” modus en met de mooiste kleuren, gedraagt hij zich nog heel behoorlijk (ik denk +/- 1700-2000 ANSI Lumen) in onze compleet zwarte showroom. Maar op “Bright” modus haalt hij makkelijk de 3.000+ ANSI Lumen, en dat met een énorm contrast en echt goede kleuren (wel overdreven, maar voor de helderste modus maakt dit niet uit). Voor donkere omgevingen heb je hier natuurlijk weinig aan, maar voor heldere omgevingen (zoals woonkamers e.d.) uiteraard héél veel!
Bewegingen Uitgerust met Optoma’s PureMotion frame interpolation techniek, zijn de bewegingen echt serieus goed. Ook met PureMotion uit is er weinig op aan te merken.
Regenboogeffect Door de enorme lichtopbrengst is het regenboogeffect iets meer te zien dan bij de meeste beamers. In zijn “Cinema” modus voor donkere ruimtes wordt dit tot het minimum beperkt. In heldere ruimtes is regenboogeffect sowieso bijna niet te zien. Het is echter niet een beamer die ik aanraad voor iemand die er echt gevoelig voor is.
HDR WOW! Het probleem bij HDR is en blijft de hoeveelheid licht die beamers kunnen geven. Optoma heeft dit probleem bij de UHZ65 aangepakt zowel door hun nieuwste HDR algoritmes als door de enorme lichtopbrengst van de UHZ65. De highlights zijn enorm helder en alle zwartdetails blijven zichtbaar.
Optoma heeft de afgelopen tijd veel nieuwe Home-Cinema projectoren uitgebracht, waaronder een heel aantal 4K/UHD projectoren. Hieronder een overzicht. Interesse in deze units? Kom ze bekijken in onze showroom in IJsselstein!
Nu Optoma slagen begint te maken met hun Darbee beamers (waaronder de Optoma GT1080Darbee & Optoma HD39Darbee), is het misschien handig om te bespreken wat ‘Darbee’ nou eigenlijk is. Hoe maakt het Darbee Visual Presence systeem het beeld scherper, en heb je er eigenlijk echt wat aan?
In mijn review van de HD39Darbee kwam ik het “Darbee Visual Presence” systeem weer tegen. Ik kende het natuurlijk al van de wat oudere HD28DSE, dus dit was de tweede keer dat ik in onze showroom met dit systeem kon spelen. De korte uitleg is dat het Darbee systeem een slim algoritme is, wiens doel het is om details en de ‘voorgrond’ van een plaatje méér naar voren te trekken. Zo krijg je het gevoel dat er meer detail in het beeld te zien is en dat het beeld meer driedimensionaliteit krijgt.
Om de technische details van dit systeem te lezen, kun je op de website van Darbee Visual Presence een uitgebreide whitepaper vinden. Hieronder probeer ik een korte uitleg te geven.
De kern zit ‘m in hoe onze ogen normaal gesproken een 3D beeld interpreteren met 2 ogen. Doordat we met 2 ogen kunnen kijken, hebben onze hersenen extra informatie zodat we het belangrijke (alles op de voorgrond) makkelijker kunnen onderscheiden van het onbelangrijke (de achtergrond). Het Darbee systeem simuleert eerst – via een ingewikkeld wiskundige algoritme – van één beeld 3 beelden: één beeld ‘van het rechteroog’, eentje ‘van het linkeroog’ en eentje van het midden. De beelden van het linker- en rechteroog worden daarna over het middelste beeld gelegd met een speciaal proces. Hierdoor krijg je scherpere randen en wordt de voorgrond meer naar voren getrokken.
Goed, de vraag is: werkt het? En werkt het beter dan de vele andere verscherpingssystemen die in beamers zijn gebouwd (denk aan Epson’s Super Resolution en Sony’s Reality Creation)? Het antwoord daarop is duidelijk: ja. Het werkt, en het werkt goed. In heel hoge standen kun je een wat artificieel beeld krijgen, maar de lage standen werken al voldoende om het effect goed te zien. Vooral in gezichten (mensen zijn ook heel gevoelig voor de details in gezichten) zijn rimpels en groeven véél beter te zien – maar juist dat kan soms een wat artificieel beeld opleveren. Sommige mensen online combineren verschillende verscherpingssystemen met de Darbee en krijgen hier leuke resultaten mee.
In de praktijk kom ik er toch achter dat alhoewel het Darbee systeem het beeld duidelijk ‘intenser’ maakt, je er ook heel snel aan gewend raakt. Je zou misschien zeggen: ja, maar dat heb je toch ook als je bv. een 4K beamer koopt? Nou, nee, eigenlijk niet. Het punt is dat de Darbee geen ‘echte’ scherpte kan toevoegen: als jij in een scène naar die ene bontjas kijkt, zie je met je extra aandacht geen extra details. Die zitten er immers niet in. Terwijl als je nu naar een 4K beamer gaat kijken, je elke film weer een paar keer enorm onder de indruk bent van de ‘moeiteloze’ scherpte die zo’n apparaat kan maken.
Mijn mening over Darbee Visual Presence is dan ook dat het een duidelijk pluspunt is, en dat je het systeem perfect op “Hi-Def” modus op stand +/- 50 kunt gebruiken om het beeld scherper te maken. Maar een ‘revolutie’ is het niet. Zo ben ik op de Optoma HD39Darbee meer onder de indruk van de hoge kwaliteit lens dan het Darbee systeem.
BenQ heeft net zijn nieuwste telg in de W-serie aangekondigd: de BenQ W1700. De specificaties zijn indrukwekkend: Ultra HD 4K, HDR ondersteuning, 97% REC.709 & 3D! Ze voegen er ook de Cinematic Colour aan toe waarmee BenQ de W2000 zo’n uitstekend apparaat maakten. De volledig nieuw ontworpen lens zal naar verwachting ook veel doen voor het ANSI contrast.
BenQ W1700 4K beamer
BenQ W1700 4K beamer
Beeld Zoals in deze prijscategorie verwacht mag worden, biedt hij niet de volledige ondersteuning voor het bredere kleurbereik. Om momenteel tot 95% DCI-P3 bereik te komen, moet je echter nog naar de Sony VPL-VW760ES kijken. Waar het om gaat, is dat een beamer het grotere kleurbereik (Wide Colour Gamut, of WCG) kan ontvangen en goed kan verwerken. Ontvangen kan deze W1700 het in ieder geval wel, verwerken is natuurlijk de volgende vraag en zal in de praktijk moeten worden gezien.
De ondersteuning voor HDR is leuk om te zien. Het probleem momenteel is natuurlijk dat nog geen enkele beamer onder de €10.000,- in staat is tot het dynamisch bereik wat je nodig hebt voor HDR, maar met een goeie beeldverwerkingschip verwacht ik een significant hogere beeldkwaliteit uit HDR te krijgen met de W1700.
Frame interpolation is een leuke toevoeging. Als er intelligent gebruik wordt gemaakt van de XPR/Pixel Shifting technologie, is de hoop dat de W1700 enorm goeie bewegingsscherpte kan gaan laten zien.
Eindelijk weer een beamer met 3D! De 2x XPR DLP 4K chips leken in de eerste generatie niet in staat tot 3D, maar we zullen met de W1700 dus een enorm scherp (en helder) DLP 3D beeld gaan zien!
Faux-K Zoals alle DLP 4K projectoren op het moment kun je niet echt zeggen dat er 8,3 miljoen pixels (3840 x 2160) óp de DLP chip zitten. Bij een DLP-chip was het zo dat elk spiegeltje ook een pixel was. Bij de nieuwe ‘XPR’ chips is dit veranderd – door dit Pixel Shifting proces worden de pixels meerdere keren herhaald, en een kwart pixel omhoog en een kwart pixel naar rechts verplaatst. Ze vallen hierdoor ‘over’ elkaar heen, en daardoor kan er nieuwe informatie op het beeld komen. “Theoretisch” maak je zo een hogere resolutie. Het resultaat is een significant scherp beeld dan de ‘native’ resolutie, maar nog niet zo scherp als Sony’s échte Native 4K chips.
De duurdere DLP beamers (BenQ W11000, Acer V9800, Acer V7850, Optoma UHD65, e.d.) gebruiken een DLP chip met 4,15 miljoen pixels (2x zoveel pixels als Full HD) en shiften dit naar 8,3 miljoen pixels (= 4K). Deze beamers hebben dus al pixels die de helft van de grootte zijn van ‘normale’ Full HD beamers.
Deze BenQ W1700 maakt gebruik van TI’s nieuwste 0.47″ DMD DLP-chip. Deze heeft een FullHD resolutie die razendsnel 4x shift naar 8,3 miljoen pixels. Deze is dus wel minder scherp dan de DLP beamers met de 4,15 miljoen pixels chip. Ik verwacht wél een hogere scherpte uit de W1700 dan uit bv. de Epson EH-TW7300, EH-TW9300 en de JVC’s. Hoeveel scherper, zullen we de aankomende dagen zien.
BenQ W1700 HDR beamer
BenQ W1700 HDR beamer
De BenQ W1700 gaat €1.499,- incl. BTW kosten. Naar verwachting wordt hij rond 15-01 bij ons in de showroom geleverd en kunnen we ‘m rond die tijd ook gaan uitleveren!
Acer heeft op de IFA hun nieuwste telg in de V-serie laten zien: de Acer VL7860. Deze beamer moet je eigenlijk zien als de Laser variant van de Acer V7850 en de Acer H7850. De VL7860 heeft dezelfde lens, een vergelijkbare behuizing (ietsje groter) en waarschijnlijk vrijwel dezelfde beeldverwerkingschips.
De laser maakt ‘m echter héél interessant. Waar de meeste mensen aan denken bij bv. Laser en LED is de langere levensduur. En ja, die is met 30.000 uur in ECO en 20.000 uur in Normal enorm goed. Even voor het idee: je kunt in Normal modus dus 10.000 films van 2 uur per stuk kijken. Da’s 1 film per dag voor circa 25 jaar!
Er is nog een andere reden dat ik enthousiast ben over laser. Er zijn namelijk drie grote pluspunten aan een laser als lichtbron hebben:
Contrast: Bij Epson’s, JVC’s en Sony’s wordt er vaak gebruik gemaakt van een Dynamic Iris om bij donkere scènes wat licht af te knijpen. Dit is opzich een leuk truukje, en zorgt ervoor dat bij donkere scènes je minder doorhebt dat het zwart wat grijzig kan zijn. Hetzelfde truukje wordt door o.a. Acer & Optoma uitgehaald met hun “Dynamic Black” systeem – “Dynamic Black” werkt door het lampvermogen wat te verminderen in donkere scènes. Klinkt heel leuk, maar werkt toch minder goed dan een Dynamic Iris doordat de snelheid niet zo hoog ligt & de lamp soms wat knippert hierdoor.
Goed, waarom is Laser hierbij dan in het voordeel? LED & Lasers (solid state lichtbronnen) kunnen véél sneller en zonder nadelen wisselen van vermogen. Zo kunnen lasers dus bij een scène met zon op 100% vermogen werken, bij een scène in een donker bos op 50% werken en bij een totaal zwart beeld gewoon helemaal uitgaan.
Kleur: Traditionele lampen trekken het momenteel nog niet goed om een breed kleurbereik (DCI P3, REC.2020) te kunnen laten zien. Je moet je een beetje voorstellen dat een lamp een bepaalde hoeveelheid lichtfrequenties uitsturen. Kleurfilters kunnen deze frequenties wat ombuigen, maar hoe verder de gewilde kleur van de ‘native’ kleur afligt hoe minder licht eruit komt. Het probleem is dus dat traditionele lampen een beperkt ‘native’ kleurbereik hebben, en dat er bijna geen licht meer over is wanneer je het gehele DCI P3 bereik zou willen laten zien.
Lasers hebben uit zichzelf een groter kleurbereik. Alhoewel Acer niet rept over het kleurbereik (behalve “REC.2020 compatible”, maar dat betekent weinig), is mijn grote verwachting dat de VL7860 een stuk breder kleurbereik aankan dan REC.709, alhoewel DCI P3 misschien nog net buiten bereik blijft.
Lichtopbrengst: Mijn grootste probleem met DLP is eigenlijk altijd het verschil tussen wit- en kleurlicht geweest. Het punt is dat de kleurwielen van DLP zo gemaakt kunnen zijn, dat van de 3.000 ANSI Lumen er maar 900 ANSI Lumen kleur uit komt. Voor presentaties misschien nog enigszins nuttig, maar voor Home-Cinema zo goed als nutteloos – bijna alles is immers kleur! Daarnaast was het vaak zo dat de specificatie lichtopbrengst gemeten was in zijn allerlelijkste kleurmodus (vaak Dynamic of Bright), die praktisch gezien onbruikbaar was. Zo kreeg je dus vaak bij een specificatie van 3.000 ANSI Lumen maar praktisch zo’n 1.000-1.500 voor je kiezen.
De DLP Laser beamers die ik tot op heden heb getest, hadden deze problemen eigenlijk niet of nauwelijks. De “kleurlumens” die ik had gemeten zaten rond de 75-85% van het witte licht (véél beter dan de 50-60% die ik dus gewend was) en de helderste modus was nauwelijks lelijker en perfect bruikbaar. De laatste DLP Laser die ik testte had 5.000 ANSI Lumen, en kon in z’n Cinema modus +/- 3.900 kleurlumens voortbrengen! Van de Acer VL7860 hoop ik dus circa 2.400 “echte” ANSI Lumen op het scherm te krijgen!
Goed, genoeg redenen om voorzichtig enthousiast te zijn!
Acer introduceert als eerste DLP fabrikant zijn serie betaalbare 4K UltraHD beamers. De H7850 en de V7850. Na de duurdere V9800 – de eerste 4K DLP beamer in Nederland – was het tijd om er ook eentje te maken die in de gemiddeld woonkamer zou passen.
De H7850 hebben we hier inmiddels in onze showroom staan, en ziet er zéér goed uit. Qua grootte valt hij – voor deze prijscategorie – reuze mee, met een nette witte behuizing en een niet al te opvallende lens.
De Acer H7850 in onze Home-Cinema Showroom, met de afstandsbediening
Écht 4K, of “Faux-K”? Onder andere door JVC & door Epson zijn er beamers uitgebracht met 4K-Enhancement, waardoor de oplettende beamer-enthousiasteling inmiddels wat kritisch naar de woorden “4K” en “UHD” kijkt. In principe betekent 4K (of Ultra HD-resolutie) de hoeveelheid pixels die de beamer heeft. Bij FullHD is dit 1920×1080 (oftewel 2 miljoen pixels/megapixel), bij 4K/UHD is dit 3840×2160 (oftewel 8 miljoen pixels/megapixel). De JVC’s en Epson’s met Pixelshifting/4K-enhancement ‘herhaalde’ hun FullHD panelen, waarmee ze een theoretische 4 megapixel (2x FullHD) haalde. Deze nieuwe DLP beamers hebben (helaas) niet een 8 megapixel chip, maar een 4 megapixel chip (2x FullHD, dus). Door in principe hetzelfde systeem als de JVC’s en Epson’s, halen deze DLP’s dus een theoretische 8 megapixel – oftewel 4k!
Goed, dat is de theorie. Maar hoe zit het dan in de praktijk? De praktijk is, dat ik maar weinig keren in mijn leven zo’n scherp beeld heb gezien. De Sony VPL-VW320ES (à €5.999,-) is duidelijk ietsje scherper, en de Acer V9800 en de BenQ W11000 zijn ook iets scherper. Maar dit zijn allemaal beamers die bijna 2x zo duur zijn als de Acer H7850. Dit zo ook wel komen door de lens: de H7850 en de V7850 zitten in een redelijk kleine behuizing waar niet een enorm grote & dure lens in past.
Avatar heb ik na +/- 7 jaar verkoopervaring in de showroom al wel minimaal enkele duizenden keren gezien. Op beamers van €300,- en op beamers van €10.000,-. Toen ik er lekker voor kon gaan zitten om met de Acer H7850 even goed aan de tand te voelen, zag ik opeens details die ik nog nooit gezien heb. Het voelde ‘grootser’ aan, alsof iemand er een vergrootglas op had gelegd. Zo zag ik – zie onderstaande plaatje – in één van de beginscènes van Avatar figuren in de bulldozers zitten die mij in het verleden überhaupt nooit waren opgevallen. Ik merk wel vaker dat dit het effect is van extra scherpte: je ziet opeens details die je nog nooit had gezien, omdat de achtergrond nooit scherp genoeg was.
En heel belangrijk hiervan: dit was een FullHD Blu-Ray! Het upscaling algoritme die in de chips van de nieuwe DLP 4K-beamers is gebouwd is significant beter (of in ieder geval: beter i.c.m. de 4K DLP-chip) dan die Epson en JVC. Het sleutelwoord in deze scherpte is ‘natuurlijk’ – niet de edge-enhancement harde, witte randen die je ziet bij de Pixel Shifters, Super Resolutions en andere softwarematige oplossing. Of je nou deze Acer’s met FullHD of 4K voedt: ze blijven significant scherper dan Epson’s EH-TW serie met Pixel-Shifting en JVC’s DLA serie met Pixel-Shifting! Ik ben zwáár onder de indruk.
Één van de begin-scènes uit Avatar, geprojecteerd door de H7850. Deze foto is niet een realistische beeld van wat ‘ie projecteert (het is vooral te donker). Je kunt echter ook zo al zien hoeveel detail er in het beeld zit!
HDR & Scherpte bij 4K Het is naar mijn mening nog steeds voornamelijk belangrijk om met FullHD content te testen, ook als de beamer 4K/UHD is. Waarom? Omdat de meeste mensen (waaronder ikzelf) namelijk de aankomende 1-2-3 jaar zo’n beamer toch alleen met FullHD materiaal zullen gaan voeden. De échte test is echter natuurlijk een echte UHD Blu-Ray. Deze Acer’s ondersteunen ook HDR, maar ik had vantevoren hier niet al teveel van verwacht: ze hebben simpelweg het dynamisch bereik en de lichtopbrengst niet om écht HDR te doen (zoals alle beamers van deze generatie, overigens).
The Revenant in 4K/HDR zag er echter prachtig uit. Acer’s algoritme om HDR/REC.2020 naar REC.709 om te zetten werkt zeer goed en maakt maar weinig fouten. De scherpte is fantastisch, je kon echt elke haar op de berenvel van Leo DiCaprio tellen. Het HDR-effect is wat verminderd, maar je krijgt er wel een heel stabiel beeld voor terug. O.a. de Epson’s en Sony’s laten een stuk minder stabiel beeld zien, waarbij sommige scènes vééls te donker worden.
Bewegingen Qua bewegingen is de beamer native ongeveer even goed als DLP’s rond de €1000. Het lijkt alsof de XPR technolgie die de beamers echt 4K maakt, niet een positieve invloed heeft op judder/bewegingssoepelheid. Bewegingsscherpte zit, zoals bij alle DLP’s, ruim boven het niveau van de LCD’s van Epson en ongeveer op het niveau van de LCoS beamers van Sony & JVC.
Gelukkig is de H7850 uitgerust met ‘AcuMotion’ – Acer’s woord voor Creative Frame Interpolation. Het is één van de beste implementaties die ik tot op heden hebt gezien, alhoewel het wel een beetje een ‘mixed-bag’ is. Op de beste momenten laat hij beelden zien die ik nog nooit zo scherp heb gezien (bv. Beginscènes van Gravity met enorm veel beweging), maar bij te snelle beweging heeft hij een beetje de neiging om wat artefacten te laten zien. Ik zag dit echter ook voornamelijk als ik duidelijk aan het opletten was bij snelle bewegingen – ik denk dat dit voor de meeste mensen bijna niet te zien is.
Voordelig is AcuMotion vrijwel géén “Soap Opera Effect” (het “GTST” gevoel bij bewegingen) veroorzaakt – bewegingen zien er nog héél natuurlijk uit.
Kleur Qua kleur ben ik blij verrast. Acer heeft tegelijkertijd de H7850 en de V7850 uitgebracht, waarbij de H7850 volgens Acer de ‘high-brightness’ (5 segmenten, RGBCY) kleurenwiel heeft gekregen, en de V7850 het 6 segmenten kleurenwiel (RGBRGB). De V7850 heb ik momenteel nog niet binnen, en kan ik daarom nog geen uitspraken over doen, maar de H7850 doet het op het oog beter dan ik van dit kleurenwiel had verwacht. Alle kleuren zijn van het niveau dat je van deze prijsklasse mag verwachten, alhoewel het ook niet al teveel indruk maakt. In de bossen van Avatar zie je dat de H7850 geen fouten maakt bij de kleurrijke blauwe, gele en bordeaux-rode bloemen (zoals veel goedkopere beamers), maar tegelijkertijd weet hij de bloemen niet zo van het scherm af te laten spatten zoals je misschien zou hopen.
In de screenshot van Calman die hieronder staat, zie je dat deze Acer nog niet het hele kleurbereik van sRGB bereikt. Hij staat opzich redelijk ingesteld, en door de hoge color-brightness (80%) zien de kleuren er alsnog goed uit. Maar het kan absoluut beter, en op dit vlak verwacht ik meer van de V7850. Praktisch kun je het beste voor de H7850 kiezen wanneer je ruimte wat meer omgevingslicht heeft – alhoewel dit kleurenwiel in de praktijk géén extra licht geeft, zijn betere kleurenprestaties vooral van belang als je zo min mogelijk omgevingslicht hebt. Als je dus wat minder geeft om kleur, kun je €500,- besparen door voor de H7850 i.p.v. de V7850 te kiezen.
Let wel dat alhoewel de Calman resultaten niet fantastisch zijn, de H7850 wél zijn kleuren enorm goed ‘mixed’. Moeilijk om uit te leggen wat ik hier precies mee bedoel, maar ik denk dat dit ook erg ligt aan 10-bit kleurenverwerking. Ik heb ervaring met beamers die ongeveer een vergelijkbaar beeld geven in de Colorchecker van Calman, maar die véél slechter presteren op het ‘mixen’ van kleuren. De H7850 ligt een wereld bij de €1000,- DLP’s vandaan (die soms betere resultaten in Calman neerzetten), maar mist inderdaad wat diepte die je in deze prijsklasse wel hoopt te hebben.
De H7850 staat niet perfect afgesteld qua kleur, maar maakt ook geen echt grove fouten. De kleuren zien er in het echt véél beter uit dan deze score zou suggereren.
Lichtopbrengst & Zwartwaardes Qua lichtopbrengst heb ik de H7850 gemeten op +/- 1.200 ANSI Lumen op Movie-modus en +/- 1.600 ANSI Lumen op Standard modus. Met 80% color light output is dit helemaal geen verkeerde score, aangezien beide modi mooie kleuren laten zien zonder een al te duidelijke temperatuurs-afwijking. Qua lichtopbrengst voelt de H7850 dan ook vergelijkbaar aan met bv. De Sony VPL-HW45ES en de Epson EH-TW7300 (in Cinema modus). Redelijk typische lichtopbrengst in dit segment, dus. De enige twee die hierop serieus beter scoren zijn de Epson EH-TW9300 en de JVC DLA-X5500.
Zwartwaardes zijn in deze prijsklasse natuurlijk het sleutelwoord, en zijn traditioneel het zwakke punt van DLP’s. De H7850 doet wat dit betreft wel onder voor de EH-TW9300, de Sony VPL-HW45ES en de Sony VPL-HW65ES. Echter, zeker als je z’n Dynamic Black systeem aanzet, zijn de zwartwaardes ruim goed genoeg om in vrijwel alle scènes geen problemen te veroorzaken. Zelfs Gravity (een film met véél zwart), liet een diepe indruk op mij achter. Belangrijk aan zwartwaardes is natuurlijk altijd: ze zijn eigenlijk alleen van belang in écht verduisterde ruimtes. Een lampje dat achterin de ruimte aanstaat is al voldoende om een enorme impact te hebben op je zwartwaardes.
Ook de bos-scènes in Avatar – als Jake pas net verdwaalt is geraakt – kan de H7850 perfect naar het scherm vertalen. Schaduwdetail blijft goed te zien, en schaduwen trekken maar nauwelijks dicht. Ik heb het gevoel dat de hoge pixeldichtheid hier enorm bij helpt, maar dit zullen we in de toekomst denk ik nog wel vaker gaan zien op 4K beamers.
Algemeen Zelf vindt ik ook het geluidsniveau van de ventilatoren een enorme impact hebben op de kijkervaring, en die is zéér aangenaam. De meeste testen heb ik uitgevoerd met de “Dynamic Black”-modus, waarbij de beamer voornamelijk in de hardste ventilatorstand (dus niet ‘Eco’) staat. Ik zat er letterlijk naast, en op geen enkel moment had ik er echt ‘last’ van. Als de beamer aan het plafond hangt, zal deze praktisch niet te horen zijn. Even stil als de Sony HW-serie is hij helaas niet, maar het is duidelijk dat ventilatorgeluid voor Acer een belangrijk punt was.
Jammer in het ontwerp is een stukje ‘light-leakage’ dat van voren gezien aan de linkerkant zit. Door het ontwerp van DLP’s hebben ze hier wel vaker last van, maar in een compleet verduisterde ruimte is dit lichtelijk vervelend. In de meeste ruimtes – die niet 100% verduisterd zijn – is dit echter geen probleem.
De H7850 van voren. Mooi apparaat, ook in ’t echt.
Een belangrijk punt om te melden is het ontbreken van keystone correctie. Dit digitale systeem kan je normaal gesproken gebruiken om vervorming van het beeld te herstellen als je de beamer schuin op je projectie-oppervlakte richt. Meestal raden wij het ook niet aan om dit te gebruiken, aangezien je hierdoor scherpte en lichtopbrengst kwijtraakt. Dat ‘ie het niet heeft, maakt deze beamer echter wel wat minder flexibel.
Qua plaatsingsflexibiliteit is de H7850 uitgerust als een vrij typische DLP: relatief weinig lensshift (+15% verticaal), met een ruime maar niet extreme zoom (1.6x). Voor het gros van de installaties zal dit geen probleem vormen. Je kunt met deze Acer helaas niet een ‘boekenplank’ plaatsing (de beamer op een hoogte van +/- 1,25 tot 2,0m rechtop zetten) maken.
Een groot voordeel van de H7850 en de aankomende V7850 is de levensduur. Acer claimt 15.000 branduren in de “ExtremeECO” modus, maar die heb ik tot op heden niet teruggevonden. Misschien bedoelde ze de “DynamicBlack” modus? Van die 15.000 branduren zou ik in ieder geval niet uitgaan, maar in de DynamicBlack modus heb je een behoorlijk goede kans dat de lamp zich zo’n 50% van de tijd in “ECO” bevindt, zo’n 25% van de tijd in een “ExtremeECO” stand en zo’n 25% van de tijd in “High” – even snel berekend kom je dan op een verwachtte +/- 10.000 branduren uit! Laten we dat wat afzwakken naar zo’n 8.000 uur realistisch, dan heb je alsnog héél veel branduren!
Het is áltijd moeilijk in te schatten hoe lang een lamp écht meegaat (i.p.v. alleen op specs afgaan), maar volgens dezelfde gok zou ik de HW45/HW65 van Sony zo’n 5.000 branduren en de Epson EH-TW7300 & EH-TW9300 op zo’n 4.000 uur schatten. Bijna 2x zo lang zou deze lamp dus mee moeten kunnen gaan. Even voor het idee: als je uitgaat van 10 uur per week kijken (3x een film van 2 uur, 4x een serie van 45 minuten), gebruik je 500 uur in het jaar. Zo zou de H7850 dus zo’n 16 jaar mee moeten gaan!
Conclusie Op vrijwel elk vlak scoort de Acer H7850 goed. Op scherpte presteert hij zelfs fantastisch, en krijgt hij met gemak een 10– tot we véél meer 4K/UHD beamers gaan krijgen, zal deze score ook wel bewaart blijven. Qua bewegingen zou de H7850 het beter kunnen doen, maar zijn Frame Interpolation systeem maakt veel goed. Zwartwaardes zijn voor een DLP beamer in zijn klasse zéér redelijk, en zullen alleen negatief opvallen in een perfect verduisterde ruimte. De aantrekkelijke kleine, witte, behuizing maakt dat hij goed in de meeste interieurs zal passen. Neem daarnaast mee dat de lamp waarschijnlijk zo’n 8.000 branduren mee zal gaan (2x zo lang als zijn concurrenten), en je hebt een echt toekomstgericht apparaat!
Pluspunten:
+ Enorme scherpte door zijn 4K / Ultra HD-resolutie!
+ Acer’s “AcuMotion” werkt héél goed
+ Significant kleinere behuizing dan directe concurrenten
+ Zéér lange levensduur van de lamp (een verwachtte 8.000 branduren)
– Zwartwaardes liggen hoger dan concurrenten, waardoor donkere scènes iets minder van het doek spatten
– Kleuren van de H7850 kunnen mooier en dieper – daar is de V7850 voor bedoeld
Hij ligt vanaf nu verkrijgbaar bij onder andere beamerwebwinkel.com (productpagina) en te zien in de Home-Cinema showroom in IJsselstein!
Zie de nieuwe Acer H7850 & Acer V7850! Na lang wachten komen er nu eindelijk redelijk betaalbare 4K Ultra HD-beamers! De nieuwe 4K DLP chip laat zien dat hij óók geschikt is voor betaalbaardere segmenten.
De Acer H7850 wordt €2.499,- incl. BTW en biedt 3.000 ANSI Lumen, 15% verticale lensshift, een HDMI 2.0/HDCP2.2 poort & HDR/REC.2020 ondersteuning. Hij wordt uitgerust met een High-Brightness kleurenwiel – oftewel waarschijnlijk eentje met RGB + CYM. Ze claimen er daardoor wel meer licht (3.000 AL) maar minder mooie kleuren (hij haalt ’t sRGB bereik net niet) eruit te kunnen halen.
Acer H7850 4K beamer
De Acer V7850 wordt €2.999,- incl. BTW en biedt 2.100 ANSI Lumen, 15% verticale lensshift, een HDMI 2.0/HDCP2.2 poort & HDR/REC.2020 ondersteuning. Hij wordt uitgerust met ColorPurity kleurenwiel – oftewel eentje met RGBRGB. Uit ervaring kan ik zeggen dat de kleuren hiervan duidelijk een stuk mooier worden – Acer claimt daarnaast het volledige sRGB bereik te kunnen halen, dus ik verwacht dat er zeer goede diepte uit te halen is. De vraag is overigens of deze ook echt minder helder is dan de H7850 – vaak wordt het ANSI Lumen verschil teniet gedaan doordat de kleuren dieper & helderder zijn bij een mooier kleurenwiel.
Acer V7850 4K beamer
Naar verwachting krijg we ‘m in IJsselstein in onze Home-Cinema showroom op voorraad rond 15-06. Hopelijk is ons demomodel al wel eerder binnen.
Zodra ze binnen zijn ga ik direct een uitgebreide review schrijven. Met een beetje geluk krijg ik volgende week al een eerste kijk naar de V7850!
Op zoek naar een Home-Cinema beamer die niet zoveel kost als een nieuwe auto, maar toch zéér solide ervaringen neerzet? Hieronder heb ik een paar beamers uitgelicht in de prijscategorie van €1.000 tot €2.000.
Mijn keuze: Epson EH-TW6800 (€1.799,-) Instap in deze categorie:BenQ W1400 (€1.199,-) Eigenlijk niet meer in de categorie, maar toch een vermelding waard: Sony VPL-HW45ES (€2.199,-)
De categorie van tussen de €1.000 en €2.000 is minder goed gevuld dan je zou willen. Dat is eigenlijk heel jammer, want glazen lenzen (die véél beter qua scherpte en contrast presteren dan kunststof lenzen) komen eigenlijk pas vanaf de €1.000 voor. De meeste DLP-fabrikanten stoppen rond de €1.000,- en Epson heeft twee beamers in deze categorie staan. Vroeger had je nog veel Panasonic opties in deze categorie, maar de twee nog bestaande Panasonic beamers zijn inmiddels gepensioneerd (ze komen uit 2012).
BenQ W2000: €949,- (FullHD, 2.000 ANSI Lumen, 1.3x zoomlens)
De W2000 zit eigenlijk iets onder budget, maar zet héél goeie prestaties neer. BenQ heeft speciaal gecalibreerde kleurenwieltjes in de W2000 gezet (elke W2000 komt met een calibratierapport uit de fabriek), waardoor de kleuren echt spot-on zijn. Beeldkwaliteit qua scherpte & contrast is goed voor onder de €1.000,-, maar is in vergelijking met de glazen lenzen van de modellen hieronder niet fantastisch.
BenQ W1400: €1.149,- (FullHD, 2.200 ANSI Lumen, 1.6x zoomlens, 15% verticale lensshift) De W1400 gaat inmiddels ook al een paar jaar mee, maar is behoorlijk in prijs verlaagd inmiddels. Ik heb ‘m zelf thuis hangen, en dat heeft twee voorname redenen: de glazen lens én de Frame Interpolation. De glazen lens zorgt voor een hoger (lokaal) contrast, en scherpere beelden. De lens is daarnaast vrij speciaal: met een throw-ratio van tussen de 1.07-1.71, kan hij bv. 2,0m breed projecteren op een afstand van tussen de 2,14m-3,42m. Vrij dichtbij dus. De W1400 heeft niet het meeste licht van al deze apparaten, maar geeft ruim voldoende voor de gemiddelde woonkamer (als je het een beetje kunt verduisteren).
Epson EH-TW6700: €1.199,- (FullHD, 3.000 ANSI Lumen, 1.6x zoomlens, 60% verticale & 24% horizontale lensshift) De EH-TW6700 is in december 2016 uitgekomen, en daarmee dus gloedje nieuw. Je ziet dat Epson hun ervaring op het zakelijke vlak heeft ingezet om een zéér heldere beamer neer te zetten, die perfecte plaatjes kan projecteren in verlichtte ruimtes. Ik zeg meestal dat wanneer er licht in de ruimte is, je bijna niet helder genoeg kan gaan qua beamer – en daarmee is de EH-TW6700 dan ook mijn advies bij verlichtte woonkamers. Qua scherpte doet hij het een stuk beter dan DLP’s met kunststof lenzen, maar qua contrast loopt hij wat achter. In een verlichtte omgeving geen probleem, maar in een donkere ruimte wel opvallend. Bewegingen zijn niet zijn sterkste punt, en daarvoor kun je dan ook misschien beter bij een DLP uitkomen. De EH-TW6800 (mijn beste keuze uit deze categorie) borduurt verder op het succes van de EH-TW6700 en voegt daar een stuk hoger contrast, betere bewegingen en een betere scherpte aan toe.
Optoma HD50: €1.279,- (FullHD, 2.000 ANSI Lumen, 1.5x zoomlens, 15% verticale lensshift) Optoma’s Home-Cinema beamer van boven de €1.000 is de HD50. Qua kleur-mogelijkheden misschien wel de beste in deze hele categorie, aangezien zijn kleurenwieltjes een stuk breder kleurbereik hebben dan de gangbare REC.709 standaard. De glazen lens zorgt voor een stuk betere prestaties qua scherpte en contrast dan DLP’s van onder de €1.000,- en zijn verscherpingssystemen en Frame Interpolation systeem werkt zeer goed.
Epson EH-TW6800: €1.799,- (FullHD, 2.700 ANSI Lumen, 1.6x zoomlens, 60% verticale & 24% horizontale lensshift) De grotere broer van de EH-TW6700 is de EH-TW6800. De behuizing en lens is vrijwel hetzelfde, maar van binnen verschillen ze enorm. De LCD-paneeltjes van de EH-TW6800 zijn gekomen van Epson’s prestigieuze EH-TW7 serie. Ze zijn een stuk beter qua contrast, kleurgebruik en bewegingen. Ook 3D ziet er naar mijn mening een stuk mooier uit op de EH-TW6800 dan op de EH-TW6700.
Waarom is de EH-TW6800 precies mijn keuze in dit segment? In een ‘normale’ woonkamer zul je het soms goed kunnen verduisteren, en dan doen bv. de Optoma HD50 en de BenQ W1400 het fantastisch goed. Maar wat op alle andere momenten? Dan heb je meer licht uit je beamer nodig, en dat geeft de EH-TW6800. Daarmee is hij het meest flexibel inzetbaar uit deze categorie, met zéér goede prestaties in het donker, maar ook in het licht!
Sony VPL-HW45ES: €2.199,- (FullHD, 1.800 ANSI Lumen, 1.6x zoomlens, 71% verticale lensshift & 25% horizontale lensshift) Eigenlijk valt de HW45ES buiten de categorie waar ik nu over schrijf, maar ik wil hem toch graag noemen. Voor dit bedrag krijg je namelijk wel LCoS panelen – de absolute baas in de beamerwereld qua contrast! Vergelijk het met plasma of OLED voor televisies – dat is LCoS. Sony heeft de HW45ES verder uitgerust met een hoge kwaliteits-lens en een sterke lamp. Frame Interpolation en Sony’s “Reality Creation Matrix” (verscherpingssysteem) maken het beeld rustig en zeer scherp.
In een donkere ruimte doet de HW45ES het prachtig, en beter dan alle andere hieronder. Maar let wel: zijn 1.800 ANSI Lumen zijn natuurlijk niet te vergelijken met de 2.700 die de EH-TW6800 kan leveren. In een verlichtte ruimte, is de EH-TW6800 dan ook de beste keuze.
Ik raad áltijd aan om eerst in een showroom te gaan vóór je je keuze maakt! In de opties hierboven zitten 3 “display technieken” (DLP, LCD, LCoS) en deze gedragen zich allemaal anders. Welke jij persoonlijk het beste vindt, kun je alleen in het echt bekijken.
Na de succesvolle EB-1980WU en EB-1985WU heeft Epson nu 4 nieuwe WUXGA beamers getoond voor verlichtte omgevingen en grote projectieschermen. De Epson EB-2245U is een 4.200 ANSI Lumen model met lange-afstandslens, de Epson EB-2250U is een 5.000 ANSI Lumen model met ‘normale’ afstandslens, de Epson EB-2255U is vergelijkbaar met de 2250U maar heeft Wireless Functionaliteit en het topmodel de EB-2265U levert wel 5.500 ANSI Lumen op!
Epson’s 3LCD technologie zorgt wel vaker voor de hoogste lichtopbrengsten in hun prijsklasse, maar deze nieuwe serie zorgt ervoor dat Epson voor vrijwel elke verlichtte ruimte een mooie oplossing neer kan zetten. In tegenstelling tot de EB-1980WU (4.400 ANSI Lumen) en de EB-1985WU (4.800 ANSI Lumen) is het maximum nu tot wel 5.500 ANSI Lumen verhoogt. Vroeger waren hier nog écht grote installatiebeamers voor nodig!
De Epson EB-2245U is nu verkrijgbaar en te zien in onze showroom voor €1.299,- incl. BTW.
De Epson EB-2250U is per direct verkrijgbaar voor €1.699,- incl. BTW.
De Epson EB-2255U is per direct verkrijgbaar voor €1.949,- incl. BTW.
De Epson EB-2265U is vanaf volgende week verkrijgbaar voor €2.249,- incl. BTW.
Speciale functies van deze modellen is de Horizontale & Verticale Keystone correctie & Quick-Corner functionaliteit. Deze zorgt ervoor dat je, ook als je de beamer zowel horizontaal als verticaal schuin zet, het beeld perfect recht kan krijgen.
HDBaseT is een functie die alleen op de EB-2265U is gezet. Wireless functionaliteit hebben de EB-2245U, EB-2255U en de EB-2265U. Hiermee kun je aan ‘screen mirroring’ doen van bv. je telefoon of tablet.
Let op de lenzen: de EB-2245U heeft een andere lens dan de andere drie, en moet ietsje verder weg staan.